اختلال اضطراب فراگیر (Generalized anxiety disorder) چیست؟
اختلال اضطرابی منتشر یا GAD که در فارسی با نام اختلال اضطراب فراگیر هم شناخته‌می‌شود، با اضطراب بیش‌از‌حد و اغراق شده و نگرانی در مورد همه‌ی اتفاقات زندگی بدون هیچ دلیل واضحی برای نگرانی، مشخص‌می‌شود. افرادی که علائم اختلال اضطرابی منتشر دارند، همیشه منتظر اتفاقات بد هستند و نمی‌توانند نگرانی در مورد سلامتی، پول، خانواده، یا مدرسه را متوقف کنند.
در این افراد، نگرانی اغلب غیرواقعی و نامتناسب با موقعیت است. زندگی روزانه به حالت نگرانی، ترس و وحشت دائمی تبدیل می‌شود. نهایتا، اضطراب بر تفکر فرد غلبه می‌کند و با عملکرد روزانه از جمله کار، تحصیل، فعالیت‌های اجتماعی و ارتباطات تداخل پیدا می‌کند. همچنین GAD اغلب در کودکی یا نوجوانی آغاز می‌شود، اما ممکن است در بزرگسالی نیز آغاز شود. به‌علاوه این بیماری در خانم‌ها رایج‌تر است.
اگر احساس می‌کنید علائم اضطراب را در زندگی خود دارید و این اضطراب در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می‌کند، وقت آن است که با روانشناس در این رابطه صحبت کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناسان و روانپزشکان در شهر خود آشنا شوید، با آنها به‌صورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
علائم اختلال اضطراب فراگیر یا اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
اختلال اضطرابی منتشر، علاوه‌بر اینکه بر تفکر فرد تاثیر می‌گذارد، می‌تواند علائم جسمانی نیز ایجاد کند، به‌طور کلی علائم همراه با این اختلال، موارد زیر هستند:
- تنش و نگرانی دائمی و بیش‌از‌حد
- دید غیرواقعی نسبت به مشکلات
- فکرکردن بسیار زیاد به برنامه‌ها و راه حل‌ها برای بدترین اتفاقات ممکن
- مشکل در کنترل اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی
- مشکل در تصمیم‌گرفتن و ترس از تصمیم اشتباه
- دشواری در تمرکز یا احساس اینکه ذهن خالی شده‌است
- بی‌قراری
- تحریک‌پذیری
- کشیدگی یا درد عضلات و گرفتگی عضلات
- سردرد
- تعریق
- اختلال تمرکز
- تهوع
- اسهال یا سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر (IBS)
- احتیاج مکرر به دستشویی رفتن
- خستگی
- اشکال در به‌خواب‌رفتن یا در خواب ماندن
- لرزش
- به‌راحتی وحشت‌زده‌شدن
- به‌علاوه، افراد با GAD اغلب سایر اختلالات اضطرابی (مانند اختلال پانیک یا فوبیاها)، اختلال وسواسی-جبری، افسردگی بالینی، یا مشکلات دیگر مرتبط با سوءمصرف مواد یا الکل را نیز دارند.
در کودکان یا نوجوانان علاوه‌بر استرس‌های مشابه با بزرگسالان، ممکن است موارد زیر وجود داشته‌باشد:
- استرس‌هایی از قبیل عملکرد در مدرسه یا ورزش
- امنیت اعضا خانواده
- دقیق بودن
- حوادث غیرمترقبه
کودک یا نوجوانی که نگرانی بسیار زیادی داشته‌باشد، ممکن است در راستای مورد توجه‌بودن:
- بسیار استرس داشته‌باشد
- کمال‌گرا باشد
- تکالیفش را دوباره انجام‌دهد، به این دلیل که دفعه اول عالی نیستند، وقت بسیار زیادی صرف انجام تکالیف کند
- اعتماد‌به‌نفس پایینی داشته‌باشد
- برای تایید‌شدن تلاش کند
- ممکن است اطمینان زیادی در مورد عملکردش نیاز داشته‌باشد
- مکررا دردهای شکمی یا سایر شکایت‌های جسمی داشته‌باشد
- از رفتن به مدرسه یا سایر موقعیت های اجتماعی اجتناب کند.
استرس و اضطراب پنهان، اضطرابی که حتی گاهی متوجه آن نیستید، می‌تواند مضرات زیادی برای سلامت شما داشته‌باشد و زندگی شما را تغییر دهد. برخی از علائم این استرس و اضطراب پنهان را در تصویر زیر بررسی کرده‌ایم.
علل اختلال اضطراب منتشر GAD چیست؟
علت دقیق GAD، به‌طور کامل شناخته‌‌شده نیست، اما به‌نظر‌می‌رسد برخی فاکتورها، از جمله ژنتیک، مواد شیمیایی مغز و استرس‌های محیطی، در ایجاد آن همکاری دارند. معمولا حوادثی که پشت سر هم در زندگی فرد می‌افتد و فرصت مواجهه با آنها و هضم آنها را پیدا نمی‌کند، می‌توانند ایجاد این اختلال را بکنند. در ادامه به فاکتورهای خطر این بیماری اشاره کرده‌ایم.
عوامل خطر ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
برخی از عواملی که می‌توانند در ابتلا به اضطراب موثر باشند، شامل موارد زیر هستند:
- ژنتیک: برخی مطالعات نشان‌می‌دهند که سابقه‌ی خانوادگی احتمال ابتلا به GAD را افزایش می‌دهد. بنابراین احتمالا مستعد بودن به GAD در خانواده‌ها منتقل می‌شود.
- مواد شیمیایی در مغز: GAD با اختلال عملکرد مسیرهای عصبی خاصی که مناطق مشخصی از مغز که در تفکر و احساس مشارکت دارند، را به‌هم متصل می‌کنند، مرتبط است. این ارتباطات سلولی عصبی به مواد شیمیایی که نوروترنسمیتر نامیده‌می‌شوند و اطلاعات را از یک سلول عصبی به سلول عصبی بعدی منتقل می‌کنند، وابسته است. داروها، سایکوتراپی، یا سایر درمان‌هایی که به‌نظر‌می‌رسد این نوروترنسمیترها را تنظیم می‌کنند، ممکن است پیام‌رسانی بین مسیرها را بهبود بخشند و به بهبود علائم مرتبط با اضطراب یا افسردگی کمک‌کنند.
- فاکتورهای محیطی: تروما و حوادث پراسترس، مانند سوء‌استفاده‌ی جنسی، فوت افراد مورد علاقه، طلاق، تغییر شغل یا مدرسه، ممکن است در GAD مشارکت داشته‌باشند. GAD همچنین ممکن است طی دوره‌های استرس بدتر شود. سوء‌استفاده یا محرومیت از مواد اعتیادآور نظیر الکل، کافئین و نیکوتین نیز می‌تواند اضطراب را بدتر کند.
راه های درمان اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
اگر مشکلات زمینه‌ای دیگری وجود نداشته‌باشد، بیمار منحصرا به روانشناس یا روانپزشک که متخصصین سلامت روان هستند و برای تشخیص و درمان بیماری‌های روان آموزش دیده‌اند، ارجاع داده‌می‌شود. درمان اغلب ترکیبی از دارودرمانی و شناخت درمانی است. در ادامه به برخی از روش‌های درمانی این اختلال روانی اشاره کرده‌ایم.
۱. داروی اختلال اضطراب فراگیر
دارو درمانی: داروها مخصوصا برای افرادی که اضطراب با فعالیت‌های روزانه‌ی آنها تداخل دارد، مورد استفاده قرار‌می‌گیرند. داروهایی که اغلب در کوتاه‌مدت برای درمان GAD مورد استفاده قرار‌می‌گیرند، بنزودیازپین‌ها هستند (که می‌توانند اعتیادآور باشند یا خواب‌آور هستند و می‌توانند با حافظه و توجه، تداخل پیداکنند). به این داروها گاهی “آرام‌بخش‌های جزئی” می‌گویند. زیرا می‌توانند احساسات شدید اضطراب حاد را کاهش دهند.
این داروها با کاهش علائم جسمی اضطراب، مانند کشیدگی عضلات و بی‌قراری عمل می‌کنند. همچنین در کنار بسیاری از داروها ممکن است خواب‌آوری مانند پرگابالین را تشدید کنند. از طرفی، اگر با مصرف الکل همراه شوند، خطرناک هستند.
۲. درمان شناختی رفتاری اختلال اضطراب فراگیر
درمان شناختی-رفتاری: افرادی که از اختلالات اضطرابی رنج‌می‌برند، اغلب این نوع درمان را استفاده می‌کنند. در این نوع درمان، فرد می‌آموزد که الگوهای فکری و رفتاری که منجر به احساسات اضطرابی می‌شوند را بشناسد و تغییر دهد. این نوع درمان به محدود‌کردن تفکر تحریفی با نگاه واقعی‌تر نسبت‌به نگرانی‌ها، کمک‌می‌کند.
۳. درمان اختلال اضطراب و افسردگی مختلط
اضطراب طولانی مدت می‌تواند ایجاد افسردگی هم بکند. در مواردی نیز ممکن است که این دو مشکل همراه با هم بروز کنند. بنابراین برای درمان آنها از داروهای مشترک استفاده می‌شود.
برخی ضدافسردگی‌ها نیز برای درمان GAD در دوره‌های طولانی‌تر مورد استفاده قرار‌می‌گیرند. برای اثر این داروها، ممکن است چند هفته زمان لازم باشد. اما برای درمان طولانی‌مدت ایمن‌تر و مناسب‌تر هستند.
